Mauzoleum
Schaffgotschów
w
Kopicach
zlokalizowane
jest
przy
kościele
parafialnym,
w
centralnej
części
miejscowości.
Zostało
wzniesione
w
drugiej
połowie
XIX
w.
w
stylu
neoklasycystycznym,
prawdopodobnie
wg
projektu
architekta
Carla
Lüdecke
i
przeznaczone
jako
kaplica
grobowa
Joanny
Schaffgotsch i Hansa Ulricha Schaffgotscha.
Budynek
posiada
zwartą,
jednokondygnacyjną
bryłę
na
planie
prostokąta.
Część
środkowa
nieco
wyższa
(od
części
południowej
i
północnej)
posiada
ryzalit
od
strony
wschodniej,
gdzie
znajduje
się
ołtarz,
ujęty
w
portyk
z
kolumnami
z
kapitelami
jońskimi.
Budynek
przekryty
symetrycznymi
dachami dwuspadowymi z poszyciem z blachy miedzianej.
Elewacje
z
ceramicznej
cegły
licowej
z
artykulacją
i
detalami
z
piaskowca.
W
górnej
części
elewacji
wschodniej
dwa
reliefy
ceramiczne
z
postaciami
aniołów,
zaś
na
elewacji
południowej
ornamenty
z
cegły w formie krzyży greckich. Ściany ryzalitu wieńczone fryzem ceramicznym z motywem palmety.
Wejście
do
kaplicy
od
strony
południowej.
Na
poziom
balkonu
(empory)
akcentowane
portykiem
z
kolumnami
z
kapitelami
jońskimi.
Drzwi
wejściowe
dwuskrzydłowe,
w
górnej
części
szklone
z
kutymi
kratami
ozdobnymi.
Elewacja
południowa
zwieńczona
tympanonem
trójkątnym
z
akroterionami
oraz
polem
wypełnionym
herbem.
Schody
na
poziom
empory
w
formie
wachlarzowej z bloków granitowych. Balustrady kute.
Wnętrze
kaplicy
jednoprzestrzenne,
z
podziałem
na
część
ołtarzową,
część
główną
i
część
wejściową
z
balkonem.
Elementy
wnętrza
utrzymane
w
stylu
neoklasycystycznym.
Ściany
tynkowane,
dekorowane
boniowaniem
oraz
wysokim
cokołem
z
okładzinami
marmurowymi.
W
części
centralnej
sarkofagi
kamienne
z
dekoracją
elementami
architektonicznymi
i
ornamentami
roślinnymi.
Na
frontach
herby.
Przekrycie
części
środkowej
w
formie
spłaszczonej
kopuły
na
pendentywach
oraz
szklonym
oculusem.
Przekrycie
pozostałych
części
sklepieniami
kolebkowymi.
Na
ścianach
bocznych,
powyżej
sarkofagów,
epitafia
kamienne
ujęte
w
obramowania.
Ołtarz
na
ścianie
północnej
w
formie
krzyża
z
figurą
Chrystusa,
wsparty
na
czterech
kolumnach,
wyniesiony
na
dwóch
stopniach.
Posadzki
z
drobnowymiarowych
płytek
ceramicznych.
Empora
wsparta
na
dwóch kolumnach z kapitelami doryckimi. Balustrada kuta.
Po
drugiej
wojnie
światowej
mauzoleum
było
wielokrotnie
dewastowane
-
sarkofagi
otwierane,
a
szczątki
zmarłych
profanowane.
Akty
wandalizmu
spowodowały
uszkodzenia
i
ubytki
kamiennej
konstrukcji
i
dekoracji
sarkofagów.
Brak
bieżącej
konserwacji
doprowadził
do
nieszczelności
poszycia dachu.
W
1978
r.
podjęto
decyzję
o
pochowaniu
szczątków
zmarłych
w
mogile
zbiorowej
przy
mauzoleum.
W
2017
r.
nagrobek
Schaffgotschów
(jak
i
inne
pozostałe
na
przykościelnym
cmentarzu)
został
zlikwidowany.
Tego
samego
roku
rozpoczęto
starania
mające
na
celu
remont
mauzoleum.
28
października
2019
r.
odbyła
się
ekshumacja
Schaffgotschów
i
powtórny
pochówek
w
grobowcu.
Remont kaplicy ukończono wiosną 2022 r.